• Dünyada Kitap
    Yerdeniz Serisine Yeni Öykü Ursula K. Le Guin’in ünlü fantastik serisi “Yerdeniz”in ellinci yılı şerefine seriye bir öykü ekleniyor. İki yıl önce e-kitap olarak piyasaya sürülen “The Daughter of Odren(Devamını oku)
  • Hayat Futbolu Taklit Eder *
    Psikolojinin futbol ile ilişkisi denilince akla ilk gelen genellikle, bir psikoloğun, koçun veya yöneticinin soyunma odasında “motive edici” bir konuşma yapmasıdır. Medya da “... bir konuşma yaptı ve (Devamını oku)
  • Murakami’den Yeni Roman
    Haruki Murakami kadar üretken yazar az bulunur. Ülkemizde de her yıl mutlaka bir ya da iki kitabı çevrilen Murakami, en az “İmkânsızın Şarkısı” ve “Sınırın Güneyinde Güneşin Doğusunda”da olduğu gibi d(Devamını oku)
  • Dört Dublinli Bir Kitapta
    Oscar Wilde, James Joyce, Samuel Beckett ve William Butler Yeats’i bir kitapta buluşturan ne olabilir? Yazınsal akrabalıkları mı, yoksa kişisel yakınlaşmalar mı? “Dört Dublinli” isimli bu kitapta, Wil(Devamını oku)
  • Çürümenin Öyküsü: 1990’larda Medya
    Çok yaşlı sayılmam henüz ve hayatımın kalanını iyi niyet ve güzelliğin serpildiği bir dünyada yaşamayı, ne işe yaradıklarını yeni yeni anlamaya başladığım peri masallarından birini anlatabilmeyi arzu (Devamını oku)
  • Vonnegut Okuru İçin Bir Seçenek
    Kurt Vonnegut’un adını, geride bıraktığımız birkaç aydır daha sık duyar olduk. Yakın zamana dek sıkı Vonnegut takipçisinin ayırdında olduğu bir baskı problemi vardı: Dost Kitabevi’nin yayımladığı Vonn(Devamını oku)
  • Gündüz Vassaf’tan Gençlere Armağan
    Gündüz Vassaf’ın yeni deneme kitabı “Ne Yapabilirim?” küresel Gezi gençliğine ve ebeveynlerine ithaf edilmiş. Kitabın alt başlığı “Geleceğe Kartpostallar” da olunca şunu düşünüyor insan, acaba bu, Vas(Devamını oku)
  • Şafak’tan Türkiye’nin Temsili Roman
    “Türkiye, en nihayetinde, gerçekleşmemiş potansiyeller diyarı değil miydi?” diyerek başlıyor Elif Şafak’ın son romanı. “Havva’nın Üç Kızı”, “Meyhane ile cami kadar uyumsuzlardı babası ile annesi” diye(Devamını oku)
  • Çürük Çıkan Armutlar Üzerine
    Modern dönem açısından ebeveynlik çocuğun fiziksel, duygusal, sosyal, ekonomik ve kültürel ihtiyaçlarını yetişkinlik dönemine kadar destekleme anlamını taşıyor. Her ne kadar insanlık tarihinin en eski(Devamını oku)
  • Mehmet Eroğlu’nun Aforizmaları
    Romanının odağına tüm açmazları, çelişkileri, yaraları ve acılarıyla birlikte “trajik insanı” oturtan Mehmet Eroğlu, elde bir kurşun kalem ve ufak bir not defteri eşliğinde okunmalı bana kalırsa. Çünk(Devamını oku)
  • Yunan Adalarında Tatil Düşünenlere...
    “Ege’nin iki yakası” tartışmalarına bu yaz başında bir yenisi eklendi! Ege’nin Türkiye kıyılarında mı, yoksa Yunanistan kıyılarında mı tatil yapmak daha avantajlıydı? Aslında kıyıda köşede yazılıp çiz(Devamını oku)
  • İlaç Sektörünün Kurbanı Çocuklar
    Psikiyatrik hastalıklar hızla yayılıyor. Hatta dönem dönem bazı hastalıklar moda oluyor. Depresyon, manik depresif, bipolar bozukluk, panik atak gibi hastalık adları günlük dile girdi bile. Eğer hayat(Devamını oku)
Sayı: 128 - Ağustos 2016

Okuma Gözlüğü


Gelecek, Gelecek mi?


Öner Ciravoğlu
(onercirav@gmail.com)

Ne zamandır onun, Uğur Kökden’in yazınsal emeği üstüne bir şeyler yazmak istiyordum. Geçenlerde Kuzguncuk, Çınaraltı’ndaki kahvede buluşup eski günlerden konuştuk. Ataol Behramoğlu’nun “Cumhuriyet” gazetesindeki inceliklerle dolu yazısı da kışkırttı bu arada. Yeni kitabını edindiğimde ise 25 yıllık bir yaşantı yumağı çözülüverdi birden.

Ah akıp giden günlerimiz… 1990’ların ilk yılları olmalı. Şişli Belediye Başkanı Fatma Girik’in yardımcısı Uğur Ağabey. Yeni tasarılarından söz ediyor her karşılaşmamızda. Nihayet Şişli postanesinin daracık sokağını Kitapçılar Çarşısı yapmayı öneriyor belediyeye. Kabul görüyor. Biz bir avuç kitapsever onun özendirmesiyle o sokağa doluşuyoruz. Müslüman mahallesinde salyangoz satmaya... Sonuç hüsran elbette... Açılan işyerleri kısa sürede el değiştiriyor. Zaten belediye yönetiminde bu projeye sıcak bakan yalnızca Uğur Kökden…

Uğur Ağabey içindeki bu kitap sevgisini “Tiksinti Çağı” olan ilk kitabından bu yana tüm denemelerinde de sürdürdü hep. Yeni kitabı “Yüzler, Gizler, İzler”de (YKY, 240 sayfa, Mart 2016) bu kokuyu duyumsamamak elde değil.

Üstelik yakınlık duyduğumuz edebiyatçılar, sanatçılar hep aynı: Tolstoy, Andre Malraux, Albert Camus… Tevfik Fikret, Tanpınar, Refik Halit, Nermi Uygur…

Ve daha niceleri...

Malraux’nun anılarını (“Karşı Anılar”) ara ara hep okurum. Çetrefilli bir metindir. Tıpkı felsefe kitapları gibi… Onun üslubuna uygun bir Türkçeyi keşfetmek ancak Attilâ İlhan’la mümkündür diyorum. “Umut” ve “Kanton’da İsyan” bu anlamda, yani çeviride birer başyapıttır.

Malraux okumalarım ayrı bir öyküdür aslında. Attilâ İlhan ustanın deyimiyle söyleyecek olursam, hepsi ve hepsi birer sarsıla sarsıla okumadır benim için. Ve de tüm Malraux tutkunları için.

Albert Camus ise insana bakışıyla hep güncel kalacak bir yazardır Uğur Kökden’e göre. İnsan psikolojisinin derinliklerini onun metinleriyle keşfetmeye başlarız. Zorlandığımız anlarda hep şu bilinen efsane aklımıza gelir. Onu örnek veririz kendimizi anlatmak için. Bir işi bitirmek için uğraşırız ve kendimizi bu mitolojik kahramanla özdeleştiririz.

Bu arada Sartre-Camus çatışmasına da eğiliriz. Bunları Uğur Ağabey’le konuşmak öğreticidir. Keşke kaydetseydik diye pişmanlık duyarız, yeni buluşmalara yelken açarken…

Bakın bu konuda ne diyor Uğur Kökden:

“Denemenin elindeki biricik silah, gerçekler! Özellikle de, çağın temsil ettiği tehlikeler karşısında sahip çıkmamız gereken o tek ve etkin silah! Deneme, günceli ve gündeme yığılıp duran sorunları tartışmak, sorgulamak zorunda. Bu denemelerde, geçmişin olayları –söz konusu yazarlar aracılığıyla– hep bugünün bağlamına diziliyor ve günümüz yaşamının bir parçası durumuna geliyorlar. Aynı zamanda, insan serüveninin doruk anları ve doruk kişileri de –elbet, sanatçı yaşamları içinde– sergileniyor…

“İnsanın kimi olayları, yaşadıktan yıllar ve yıllar sonra ancak anlamlandırabildiği söylenir. Bir tür, sanki mumyalanmış bir anımsayış. Kuşkusuz, gelecek üstünde soru işaretleriyle dolu, aynı zamanda da yorgun sayılabilecek bir bakışa sahibiz: Orada burada terkedilmiş birtakım umut yıkıntıları arasından geçerek güç zamanlar yaşıyoruz.”

Ve sonunda asıl soruyu bir kamçı gibi şaklatıyor Uğur Kökden: “Gelecek, acaba gelebilecek mi?”

Emeğine saygılar Uğur Ağabey...

 

Öneriler:

“İtaatsiz Portreler”, İlyas Tunç, deneme, 304 s., Dafne Kitap, 2016
“Aşkın Ne Derin”, Lütfiye Aydın, roman, 240 s., Bence Kitap, 2016
Beyaz Zambaklar Ülkesinde”, Grigory Petrov, Çev: Resul Mehmedov, 144 s., Say Yayınları, 2016